پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

پس از واکنش‌ها در ایران نسبت به بیانیه مشترک چین با ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، برای بسیاری از کارشناسان مسائل سیاست خارجی بسیار عجیب و دور از ذهن بود. آن‌ها با توجه به رویکرد نگاه به شرق دستگاه دیپلماسی کشور و خودداری پکن از ورود به مسائل مناقشه‌برانگیز بین طرفین در تعاملات تجاری، از نگرانی‌های خود نسبت به تداوم این رویکرد گفتند و زنگ هشدار را برای سیاست خارجی ایران به صدا درآوردند. هرچند هنوز واکنش‌ها به این دو بند بیانیه چین و شورای همکاری خلیج‌فارس ادامه دارد، اما بیش از پرداختن به آن، می‌بایست به چگونگی و چرایی همگرایی بین دو طرف پرداخت. اینکه چین بر چه اساسی در بیانیه با کشور‌هایی که ذیل امپراتوری آمریکا تعریف می‌شدند، یکی از اصول خود یعنی «احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی» را زیر پا گذاشته است، موضوعی است که باید به بررسی آن پرداخت و پس از آن به این پرسش پاسخ داد که آیا این به معنای فاصله‌گذاری جدید پکن با تهران است یا خیر؟

حمید ابوطالبی مشاور سیاسی رئیس جمهور سابق ایران با بی سابقه توصیف کردن رفتار یک عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل با تمامیت ارضی ایران، رفتار چین را در مغایرت کامل با مناسبات دوجانبه، تعهدات بین المللی و اساسنامه شانگهای دانسته و خواستار عذرخواهی رسمی چین از ایران شد.

عباس آخوندی، وزیر اسبق راه و شهرسازی در یادداشتی نوشت:بحث موضع‌گیری چین برای من هیچ تازگی نداشت. چین این رویه را سالهاست که اتخاذ کرده‌است. لیکن، گروهی در تهران به هر دلیلی نمی‌خواستند که نشانه‌های آن را ببینند. شاید هم به دلیل حجم فساد فوق العاده‌ای که پیرامون قرارداد‌های چینی وجود داشت و دارد. وی دو تجربه خود از زیرپا گذاشتن منافع ملی ایران توسط چین و بدعهدی این کشور را روایت کرده است. عباس آخوندی افزود: چه کسی باور می‌کند که سیاست‌مداران ایران تا این حد در امور اهبردی واقعیت‌گریز باشند. البته من هم‌چنان معتقد به همکاری با چین هستم. لیکن از روی هوشیاری و با حفظ منافع ملی.